Przejdź do treści
Encyklopedia miasta

Oraniendenkmal

"Oraniendenkmal" na Luisenplatz upamiętnia 1 Pułk Artylerii Nassau nr 27 Oranien i został odsłonięty w 1934 roku.

Oraniendenkmal na Luisenplatz.
Oraniendenkmal na Luisenplatz.

Pułk został sformowany w 1866 r. pod nazwą "Heski Pułk Artylerii Polowej nr 11" z dawnej "Dywizji Artylerii" Nassau i różnych baterii z Hesji Elektoralnej i Prus. W 1874 r. nazwę zmieniono na "Pułk Artylerii Nassau nr 27", a w 1902 r. dodano oznaczenie "Oranien". Garnizonami były Wiesbaden, Kastel, Moguncja i Frankfurt. W Wiesbaden początkowo cztery, a później pięć baterii mieściło się w koszarach artyleryjskich na rogu Rheinstraße i Kirchgasse, a następnie w koszarach Gersdorff zbudowanych w latach 1908-1911 przy Schiersteiner Straße i Westerwaldstraße.

Plany i zbiórka funduszy na budowę pomnika datowane są na rok 1926. Do końca 1925 roku Wiesbaden było okupowane przez wojska francuskie, przeciwko którym pułk walczył w latach 1914-1918. Darowizny były przekazywane głównie podczas spotkań weteranów, którzy brali udział w I wojnie światowej jako członkowie pułku. Po tym, jak zaproszenia do składania ofert nie przyniosły odpowiedniego rezultatu, planowanie zlecono znanemu berlińskiemu rzeźbiarzowi prof. dr Paulowi Scheurichowi. W latach 1933/34 stworzył on rzeźbę z brązu przedstawiającą rżącego konia na podstawie wykonanej z głównego piaskowca. Ta postawa potężnego zwierzęcia miała symbolizować odradzające się uczucia narodowe, a jednocześnie przypominać nam o koniu jako lojalnym towarzyszu artylerzysty.

Napisy na cokole odnoszą się do walk i bitew stoczonych przez pułk i pułki-córki, które wyłoniły się z niego podczas I wojny światowej. Operacje poprzedników pułku z Nassau, którzy walczyli w Badenii i Szlezwiku-Holsztynie w latach 1848/49 oraz przeciwko Prusom w 1866 roku, nie są upamiętnione, podobnie jak operacje we Francji podczas wojny 1870/71.

Przednią część cokołu zdobi emblemat artyleryjski; w 1989 r. dodano tu tablicę upamiętniającą bojownika ruchu oporu Hermanna Kaisera, który był jednym z najbardziej entuzjastycznych inicjatorów budowy pomnika i wygłosił przemówienie podczas odsłonięcia 21 października 1934 roku. Prace kamieniarskie zostały wykonane przez Wilhelma Möbusa z Zollhaus, a prace murarskie przez firmy Karla Spitza i Petera Ochsa z Wiesbaden. Lokalizacja Luisenpatz nie obyła się bez kontrowersji, ale radni miejscy ostatecznie zgodzili się i zapewnili dotację na pokrycie kosztów budowy.

Literatura

lista obserwowanych

Wyjaśnienia i uwagi

Źródło zdjęć