Charlotte Amalie księżniczka Nassau-Usingen, z domu Nassau-Dillenburg
Charlotte Amalie księżniczka Nassau-Usingen, z domu Nassau-Dillenburg
ur. 13.06.1680 w Dillenburgu
zm.: 11.10.1738 w zamku Biebrich
Charlotte Amalie była córką księcia Heinricha zu Nassau-Dillenburg i Dorothei Elisabeth, z domu von Liegnitz. 15 kwietnia 1706 r. poślubiła księcia Wilhelma Heinricha zu Nassau-Usingen. Z ich dziesięciorga dzieci dorosłość osiągnęły dwie córki oraz synowie Karl i Wilhelm Heinrich (1718-1768). Po śmierci męża w 1718 r. Charlotte Amalie przejęła kuratelę. Do 1721 r. musiała bronić się przed roszczeniami do władzy swojego współopiekuna księcia Georga Augusta Samuela zu Nassau-Idstein, które opierały się na roszczeniach dłużnych. Kiedy Nassau-Usingen odziedziczyło Nassau-Idstein, Nassau-Ottweiler i Nassau-Saarbrücken w 1728 r., księżniczka ujednoliciła administrację różnych części państwa. W 1728 r. założyła centralne archiwum Nassau w Idstein, a w 1730 r. bibliotekę w Usingen, z której wyłoniła się biblioteka państwowa w Wiesbaden.
Wprowadziła rozdział administracji sądowej i państwowej, który istniał już w głębi kraju, z Izbą Sądową jako odrębnym organem finansowym. Pomimo powołania wykwalifikowanych urzędników państwowych, nie było możliwe zmniejszenie ogromnego długu narodowego z powodu ograniczonych zasobów ekonomicznych państwa. W związku z tym 23 grudnia 1735 r. ziemie zostały podzielone, a jej najstarszy syn Karl przejął regencję w Nassau-Usingen. Aż do śmierci księżniczka zachowała decydujący wpływ na sprawy rządowe. Od czasu sporów o regencję i niepokojów, które radykalne ruchy pietystyczne wywołały wśród ludności, księżniczka zamierzała zabezpieczyć swoje rządy i wewnętrzną stabilność polityczną. Edukacja i polityka kościelna odegrały w tym decydującą rolę. Wzmocniła wyznanie luterańskie jako religię państwową, inne wyznania były jedynie tolerowane.
Jej ordynacja żydowska z 1732 r. była niezwykle restrykcyjna, a wraz z ordynacją szkolną i konfirmacyjną z 1730 r. zreformowała system szkół podstawowych, wprowadziła obowiązkowe całoroczne nauczanie i wzmocniła edukację naukową w duchu wczesnego oświecenia. Nauczyciele byli szkoleni w nowym seminarium założonym w Idstein w 1734 roku. Księżniczka, która interesowała się literaturą, prowadziła skromne życie dworskie ze względu na zadłużenie państwa. Z prywatnej kasy utrzymywała niewielką kaplicę dworską. Udało jej się przyciągnąć na dwór lekarza i poetę Daniela Wilhelma Trillera, o którego zabiegali także inni regenci. Postawiła akcenty architektoniczne w postaci rozbudowy pałacu Biebrich i głównego pałacu w Usingen przez mistrza budowlanego Friedricha Joachima Stengela. Charlotte Amalie została pochowana w kościele miejskim w Usingen.
Literatura
Bleymehl-Eiler, Martina: Stadt und frühneuzeitlicher Fürstenstaat: Wiesbadens Weg von der Amtsstadt zur Hauptstadt des Fürstentums Nassau-Usingen (Mitte des 16. bis Ende des 18. Jahrhunderts), 2 Bde., uned. diss., Mainz 1998.